Pomoc prawna w Zachowku

Kwestie związane z dziedziczeniem są jednymi z najbardziej konfliktowych. Sprawiają, że w nawet w rodzinach o bardzo dobrych relacjach pojawia się tło do wzajemnych oskarżeń czy działań podpartych złą wolą. Jednym z aspektów, który budzi wiele emocji, jest zachowek – komu i kiedy przysługuje? Jak i od kogo można go otrzymać? Udzielamy pomocy prawnej, która pozwala znaleźć odpowiedzi na tego typu pytania i pokierować swoimi działaniami w taki sposób, aby zadbać o swoje dobro prawne oraz finansowe. 

Czym jest zachowek? 

Zachowek to instytucja prawa spadkowego, która ma chronić najbliższą rodzinę spadkodawcy przed rozdysponowaniem majątku z pokrzywdzeniem ich interesów. Testator może zapisać nawet cały majątek obcej osobie, ponieważ ma on prawo do dowolnego dysponowania nim. Zachowek sprawia, że rodzina może domagać się określonej części spadku dla siebie. Nie masz pewności, kiedy należy się zachowek, jaka jest jego wysokość i kiedy się przedawnia? Udzielamy porad prawnych w tym zakresie. Odpowiemy na Twoje pytania, przedstawimy, na jakie działania możesz się zdecydować w konkretnej sytuacji i jakie konsekwencje będą z niego wynikały. 

Komu przysługuje zachowek? Jak przebiega cała procedura? 

Podstawą do prawa do zachowku jest istnienie bliskiej więzi rodzinnej ze spadkodawcą. Zgodnie z kodeksem cywilnym przysługuje ono małżonkowi spadkodawcy, jego rodzicom, a także zstępnym, czyli dzieciom, wnukom i prawnukom. Prawo do zachowku mają także traktowani jako dzieci przysposobieni i ich zstępni oraz przysposabiający.

Przesłankami uprawniającymi do zachowku są: 

• bycie całkowicie pominiętym w testamencie jako osoba uprawniona do dziedziczenia, 
• otrzymanie w spadku mniej niż część spadku, którą otrzymałaby osoba uprawniona do dziedziczenia, gdyby spadek był dzielony według zasad ustawowych.

Żądanie wypłaty zachowku odbywa się przez skierowanie wniosku do spadkobierców testamentowych lub do osób, które na mocy ustawy są zobowiązane do zapłaty zachowku. 

Pozew o zachowek składa się z kolei do sądu właściwego ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy lub miejsce znajdowania się majątku spadkowego. W jego treści trzeba określić swoje roszczenia, wskazać ich podstawę i przedstawić argumentację potwierdzającą słuszność pozwu. 

Sprawa może zakończyć się polubownie, jeżeli strony zawrą ugodę, lub toczyć się latami przed sądem. Druga możliwość jest mniej korzystna. Wiąże się z długim postępowaniem, a strony obciąża dodatkowo kosztami procesowymi. 

Kiedy nie należy się zachowek?

Wiele osób zadaje sobie pytanie: kiedy nie należy się zachowek. Do jego otrzymania nie mają prawa osoby, które nie zostały wymienione w powyższym katalogu. Jak wygląda relacja: testament a zachowek dla rodzeństwa? Kodeks cywilny jasno precyzuje, że nie ma możliwości uzyskania uprawnienia do zachowku przez rodzeństwo. Mają do niego prawo tylko osoby wymienione w ustawie, jednak ta norma nie obowiązuje zawsze. Nie otrzymają oni zachowku, jeśli nie zostali powołani do spadku z ustawy. 

W pierwszej kolejności do spadku powoływane są dzieci i małżonek. Rodzeństwo natomiast zostanie powołane w przypadku braku zstępnych, którzy mogą i chcą dziedziczyć spadek. Prawa do zachowku nie będą mieli także małżonka/małżonek przebywający w separacji czy po rozwodzie.

Testament a zachowek – jaka jest jego wartość?

Zachowek po rodzicach wynosi ½ wartości udziału spadkowego, jaka należałaby się ustawowo spadkobiercy. Jeśli uprawniony do dziedziczenia jest osobą trwale niezdolną do pracy lub małoletnim zstępnym, zachowek wynosi ⅔ wartości udziału.

Testament a zachowek: od czego zależy jego wysokość? To, ile procent wynosi zachowek po rodzicach, zależy także od tego, ile wyniesie podstawa do jego wyliczenia. Przy jej ustalaniu nie uwzględnia się np. wydziedziczonych spadkobierców. Co więcej, pozwany o zachowek może żądać obniżenia jego wysokości, powołując się na zasady współżycia społecznego.

Darowizna a zachowek – jak wygląda zależność?

Jak wygląda relacja: darowizna a zachowek? Dokonane za życia darowizny doliczane są do wartości spadku, poza wyjątkami określonymi w art. 994 kodeksu cywilnego. Zachowek od darowizny nie należy się zawsze, jednak z reguły dokonanie jej za życia nie chroni przed roszczeniem o zachowek przez osobę obdarowaną.

Nawet jeśli spadek jest pusty, spadkobierca może wystąpić z żądaniem o uzupełnienie zachowku. Przepisanie majątku za życia a zachowek można jednak ze sobą pogodzić. Sposobem na niedopuszczenie do roszczeń jest skorzystanie z instytucji zrzeczenia się dziedziczenia.

Zachowek a przedawnienie – jakie są terminy?

Jeśli chodzi o zachowek, przedawnienie następuje po 5 latach od ogłoszenia testamentu. Co istotne, nie oznacza to, że termin przedawnienia biegnie od śmierci spadkodawcy. Otwarcie i ogłoszenie testamentu może odbyć się nawet kilka miesięcy po śmierci testatora, ponieważ kodeks postępowania cywilnego nie narzuca konkretnych terminów w tym aspekcie.

Zachowek: kompleksowa pomoc prawna 

Udzielamy kompleksowej pomocy prawnej w kwestii zachowku. Zapewniamy: 

• analizę sytuacji klienta i określenie jego prawa do zachowku, 
• przygotowanie strategii działania, 
• skierowanie do pozostałych spadkobierców żądania o wypłatę zachowku, 
• przygotowanie i złożenie pozwu do sądu, 
• reprezentowanie interesów klienta przed sądem i w negocjacjach. 

Na każdym etapie współpracy odpowiadamy na pojawiające się pytania, doradzamy, wprowadzamy zmiany do przyjętej strategii działania. Korzystamy przy tym z narzędzi oferowanych przez polski system prawny, doświadczenia w prowadzeniu podobnych spraw i aktualnej wiedzy. Dbamy o ochronę interesów prawnych i finansowych naszych mocodawców za pomocą wszystkich dostępnych narzędzi.