Niegodność dziedziczenia — adwokat Poznań

W czym specjalizuje się pracujący w naszej kancelarii adwokat? W sprawach niegodności dziedziczenia, które stanowią jedną z kilku najważniejszych dziedzin, w których działamy. Zajmujemy się poradami w tym zakresie, przygotowaniem dokumentów i strategii prawnej dotyczącej całego procesu. Klienci mogą skorzystać z naszej jednorazowej porady lub powierzyć nam ogólną pieczę nad całym postępowaniem. 

Pomoc prawna: niegodność dziedziczenia – informacje merytoryczne 

Niegodność dziedziczenia to instytucja wprowadzona w artykule 929 kodeksu cywilnego. Regulacja określa, kiedy spadkobierca może zostać uznany za niegodnego dziedziczenia, a także jakie konsekwencje w sferze prawnej rodzi tego typu działanie.

Niegodność dziedziczenia k.c. określa możliwość uznania spadkobiercy przez sąd za niegodnego, jeżeli:

  • umyślnie dopuści się on przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
  • podstępem bądź groźbą doprowadzi spadkodawcę do sporządzenia/odwołania testamentu lub tymi samymi działaniami uniemożliwi sporządzenie/odwołanie dokumentu;
  • umyślnie ukryje, zniszczy, podrobi bądź przerobi testament albo będzie świadomie posługiwał się dokumentem podrobionym lub przerobionym przez inną osobę.

Niegodność dziedziczenia sprawia, że spadkobierca niegodny jest traktowany tak, jakby nie dożył chwili otwarcia spadku. 

W listopadzie 2023 roku wprowadzono nowelizację przepisów Kodeksu cywilnego. Zgodnie z nią wskazano dwie dodatkowe przyczyny niegodności dziedziczenia. Pierwsza z nich to uporczywe uchylania się od realizacji obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości wyrokiem sądu, umową czy ugodą zawartą przed sądem bądź inną instytucją. Druga to z kolei uporczywe uchylanie się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy czy obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka. W obu przypadkach kluczowe jest stwierdzenie uporczywości danego działania bądź zaniechania, aby uznać je za faktyczną przesłankę do niegodności dziedziczenia. 

Wydziedziczenie a niegodność dziedziczenia

Wydziedziczenie a niegodność dziedziczenia: czym różnią się obie instytucje? Wydziedziczenie to pozbawienie członka rodziny prawa do zachowku. Instytucja jest ustanawiana przez samego spadkodawcę. Może nastąpić, jeśli uprawniona do zachowku osoba:

  • postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
  • dopuści się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
  • uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Z kolei niegodność dziedziczenia jest ustanawiana przez sąd, jeśli dojdzie do spełnienia wskazanych wcześniej przesłanek. Wydziedziczenie jest dokonywane za życia testatora, a uznanie spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia następuje po jego śmierci.

Niegodność dziedziczenia a zachowek

Niegodność dziedziczenia a zachowek: czy spadkobiercy niegodnemu przysługuje zachowek? W związku z tym, że osobę uznaną za niegodną traktuje się tak, jakby nie dożyła otwarcia spadku, nie przysługuje jej zachowek. Warto jednak pamiętać, że konsekwencje prawne wobec spadkobiercy niegodnego nie rozciągają się na jego zstępnych, którym już prawo zachowku przysługuje.

Zgodnie z obowiązującym porządkiem prawnym prawo do zachowku dotyczy również m.in.:

  • dzieci;
  • wnuków;
  • małżonków;
  • rodziców.

Należy jednak pamiętać, że z zachowku mogą skorzystać najbliżsi zmarłego, gdy zostali oni pominięci w testamencie lub w darowiznach, które zostały zrealizowane przed śmiercią spadkodawcy.

Niegodność dziedziczenia a stwierdzenie nabycia spadku

Niegodność dziedziczenia a stwierdzenie nabycia spadku: czy osoba uznana za niegodnego spadkobiercę może złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku? Nie ma takiej możliwości. Jest ona bowiem traktowana tak, jakby nie dożyła otwarcia spadku. Nie może zatem złożyć wniosku o jego nabycie ani otrzymać żadnych składników wchodzących do masy spadkowej.

Niegodność dziedziczenia — termin

Niegodność dziedziczenia — termin na uznanie spadkobiercy niegodnym dziedziczenia wynosi rok od dnia, w którym dowiedziano się o przyczynie niegodności. Procedura nie może jednak zostać przeprowadzona później niż po upływie 3 lat od otwarcia spadku. Orzecznictwo związane z niegodnością dziedziczenia jednoznacznie wskazuje, że po tym czasie nie ma możliwości przeprowadzenia całego procesu.

Adwokat w sprawach niegodności dziedziczenia – zakres naszej działalności 

Czym zajmuje się adwokat w sprawach niegodności dziedziczenia? Nasze działania obejmują: 

  • analizę prawną sytuacji naszych klientów – w każdym wypadku wnikliwie zapoznajemy się ze szczegółami sprawy; 
  • przedstawienie możliwości wynikających z aktualnie obowiązującego systemu prawnego wraz z ich konsekwencjami; 
  • sporządzeniem pozwu do właściwego sądu; 
  • opracowaniem strategii działania wspólnie z klientem. 

Prawnik od niegodności dziedziczenia na każdym etapie postępowania udziela merytorycznego wsparcia klientom. Odpowiadamy na pojawiające się pytania i doradzamy. W sprawach konfliktowych między członkami rodziny czy uprawnionymi do dziedziczenia sprowadzamy sprawę na właściwe tory, aby uniknąć dużego ładunku emocjonalnego. Ten może wpływać na zaniechanie w zakresie ochrony własnych interesów prawnych. 

Dlaczego warto zdecydować się na pomoc prawną w zakresie niegodności dziedziczenia? 

Dlaczego tak ważna podczas całego procesu jest profesjonalna pomoc prawna? Niegodność dziedziczenia co do zasady wiąże się takimi kwestiami jak żal pomiędzy osobami zaangażowanymi w sprawę, konflikty na tle finansowym, poczucie niesprawiedliwości itp. Wszystko to sprawia, że często trudno zapanować nad własnymi emocjami, a tym samym dbać o swoje interesy prawne. Pomoc adwokata pozwala sprowadzić sprawę na merytoryczne tory i skoncentrować się na tym, co najważniejsze w kontekście całej procedury – dążeniu do sprawiedliwego rozstrzygnięcia.