Ustalenie ojcostwa – adwokat Poznań
Powództwo o ustalenie ojcostwa
Kwestie związane z ustaleniem ojcostwa są niezwykle delikatne — dotyczą bowiem wrażliwych sfer życia, jakimi są relacje rodzinne. Niekiedy zdarza się jednak, że poszczególne aspekty budzą wątpliwości lub wymagają zaangażowania sądu ze względu na swoją istotę. W takich sytuacjach warto skonsultować swoje działania z prawnikiem, aby były one odpowiednio ukierunkowane i zgodne z intencją stron. Powództwo o ustalenie ojcostwa czy procedura zaprzeczenia ojcostwu ze względu na swą istotę wymagają wnikliwej znajomości przepisów prawa oraz orzecznictwa.
Ustalenie ojcostwa w polskim systemie prawnym
W polskim systemie prawnym wyróżnia się następujące sposoby ustalenie ojcostwa w sensie prawnym:
- Domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż matki, od której pochodzi dziecko.
- Uznanie ojcostwa po obaleniu domniemania o pochodzeniu dziecka od męża matki, gdy matka jest panną, wdową bądź rozwódką.
- Sądowe ustalenie ojcostwa, gdy nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż matki, gdy domniemanie zostało obalone lub gdy nie doszło do uznania ojcostwa.
Domniemywa się, że ojcem dziecka jest mężczyzna obcujący z matką nie wcześniej niż 300 dni przed narodzinami dziecka, a nie później niż 181 dni przed narodzinami dziecka.
Czym jest domniemanie ojcostwa?
Domniemanie ojcostwa to instytucja polskiego prawa rodzinnego, która polega na założeniu, że dziecko pochodzi od konkretnego mężczyzny, jeśli zajdą przesłanki wskazane w ustawie. Dziecko pochodzi od męża matki, jeżeli urodzi się w czasie trwania małżeństwa lub 300 dni od jego ustania bądź unieważnienia.
Sądowe ustalenie ojcostwa
Sądowe ustalenie ojcostwa następuje w wyniku wytoczenia powództwa przez matkę, męża matki, dziecko bądź prokuratora. W jednym dokumencie można zawrzeć również informacje na temat alimentów czy pozbawienia jednego z rodziców władzy rodzicielskiej. Nie można w pozwie wnosić jednocześnie o ustalenie kontaktów z małoletnim czy ustalenie ojcostwa.
Zaprzeczenie ojcostwa
Zaprzeczenie ojcostwa to obalenie domniemania o tym, że dany mężczyzna jest ojcem dziecka. Procedura odbywa się w drodze postępowania sądowego, po przygotowaniu pozwu. Do zaprzeczenia ojcostwa uprawnieni są:
- prawny ojciec dziecka — w ciągu roku, od kiedy dowiedział się, że dziecko nie pochodzi od niego, ale nie po ukończeniu przez dziecko pełnoletniości;
- matka dziecka — w ciągu roku od narodzin dziecka;
- pełnoletnie dziecko — rok od dowiedzenia się, że domniemany ojciec nim nie jest;
- prokurator — nie obowiązuje go żaden termin.
Instytucja polega na udowodnieniu, że konkretny mężczyzna nie jest faktycznym ojcem dziecka.
Pozew o ustalenie ojcostwa, gdy ojciec nie żyje
Pozew o ustalenie ojcostwa, gdy ojciec nie żyje, ma znaczenie choćby w kontekście ustalania porządku dziedziczenia. W tym wypadku postępowanie ma dwa etapy:
- Ustalenie kurateli — kurator jest przedstawicielem nieżyjącego ojca dziecka.
- Przejście do właściwych działań proceduralnych — w tym przede wszystkim pobrania i porównania materiału genetycznego dziecka i domniemanego ojca.
Procedura jest obarczona problemami wynikającymi choćby z ograniczenia pobrania DNA w związku ze śmiercią ojca. W praktyce do ustalenia ojcostwa po śmierci ojca wykorzystuje się np. materiał pobrany podczas sekcji zwłok, przedmioty osobiste czy DNA pochodzące od obojga rodziców nieżyjącego mężczyzny.
Ustalenie ojcostwa przed porodem — Poznań
Ustalenie ojcostwa przed porodem jest stosowane, gdy partnerzy nie pozostają w związku małżeńskim. Dzięki procedurze:
- dziecko od razu po narodzinach otrzymuje nazwisko ojca lub nazwisko dwuczłonowe (ojca i matki);
- ojcu przysługuje pełna władza rodzicielska — może sprawować opiekę nad dzieckiem, podejmować decyzję dotyczące jego leczenia;
- dziecko dołącza do grona spadkobierców ojca;
- ojciec może samodzielnie zarejestrować dziecko w urzędzie.
Procedurę często stosuje się w związku z tym, że nie wymaga ona natychmiastowej wizyty młodej mamy w urzędzie i załatwiania formalności związanych z rejestracją. Ojciec, mający wszelkie uprawnienia, może dokonać tego samodzielnie.