Jak długo może trwać umowa o dzieło?

Umowa o dzieło to jedna z umów uregulowanych w Kodeksie cywilnym. Przeznaczona jest do regulacji stosunków, w których jedna osoba podejmuje się wykonania dzieła, które jest rozumiane jako rezultat pracy lub twórczości ludzkiej. Choć definicja jest precyzyjna, to umowy o dzieło są w Polsce wyraźnie nadużywane.

Zgodnie z treścią art. 627 Kodeksu cywilnego przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Co to jest umowa o dzieło?

To tak zwana umowa rezultatu: jej celem jest wykonanie oznaczonego dzieła o charakterze jednorazowym. Może to być przetłumaczenie tekstu, wykonanie mebla, zaprojektowanie wnętrza. Przeprowadzenie kursu językowego, opieka nad dziećmi czy sprzątanie raz w tygodniu tej definicji nie spełniają, bo mają charakter ciągły, powtarzalny, nie są też rezultatem pracy lub twórczości ludzkiej. Tym bardziej nie spełnia warunków praca w sklepie po sześć dni w tygodniu czy prowadzenie autobusu – biorąc pod uwagę, że prace te są wykonywane zgodnie ze wskazówkami pracodawcy i w miejscu przez niego wskazanym, to klasyczne przykłady sytuacji, w których powinna zostać zawarta umowa o pracę. Często nieuczciwi pracodawcy zawierają jednak umowę o dzieło, co jest dla nich korzystne finansowo (umowy te są nieoskładkowane). Niekorzystne są natomiast dla pracowników, którym nie przysługuje z tego tytułu żadna ochrona socjalna ani ubezpieczenie zdrowotne.

W tym artykule ograniczymy się jednak do sytuacji, w których umowa o dzieło jest stosowana zgodnie ze swoim przeznaczeniem.

Czas trwania umowy o dzieło

Ustawodawca nie określił czasu trwania umowy o dzieło – czas przeznaczony na jej wykonanie może zostać z góry określony lub umowa może w ogóle nie przewidywać terminu końcowego. Z reguły jednak termin jest określony: wydawnictwo ustala, do kiedy najpóźniej chce otrzymać zredagowaną książkę, a inwestor nakłada na ekipę budowlaną termin wykonania prac, by zdyscyplinować robotników.

Przepisy nie określają również górnego limitu umów o dzieło, które mogą zostać zawarte między tymi samymi stronami ani tym bardziej liczby umów, które może w jednym czasie zawrzeć wykonawca dzieła. Jeśli czuje się na siłach, by świadczyć usługi na rzecz różnych podmiotów, to przepisy nie stawiają tu żadnej bariery.

Umowa o dzieło a ZUS

Jak już wskazaliśmy, umowy o dzieło są nieoskładkowane, z tego powodu są najtańsze z punktu widzenia zamawiającego. Dlatego też często zastępują (w sposób nieuzasadniony) umowę o pracę. Już dawno pojawiły się zapowiedzi oskładkowania, choćby częściowego, umów o dzieło, ale na deklaracjach się kończy.

Dla porównania: umowa zlecenia, czyli inna umowa regulowana przez Kodeks cywilny, jest obłożona składkami w stopniu podobnym do umów o pracę.

W jednej sytuacji nastąpi oskładkowanie: gdy wykonawca dzieła zawiera umowę z własnym pracodawcą, tofirma ma obowiązek odprowadzania składek ZUS z obu tytułów. Będzie tak w sytuacji, gdy na przykład analityk zostanie poproszony o przygotowanie dodatkowych raportów. Gdyby wykonał to w ramach umowy o pracę, istniałoby ryzyko przekroczenia dopuszczalnej liczby nadgodzin, stąd konieczna jest umowa o dzieło. Dlaczego ustawodawca w pełni oskładkował tę umowę? Zapewne chodziło o ograniczenie sytuacji, w których pracownik wykonuje na rzecz pracodawcy zadania, które nie są objęte umową o pracę.

Od 2021 roku każda zawarta umowa o dzieło musi zostać zgłoszona do ZUS. Art. 36 ust. 17 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje, że płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło informuje Zakład o zawarciu każdej umowy o dzieło, jeżeli umowa taka zawarta zostanie z osobą, z którą nie pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy w terminie 7 dni od dnia zawarcia tej umowy. Zgłoszenia dokonuje się na druku ZUS RUD w ciągu 7 dni od podpisania umowy.

Umowa o dzieło a status bezrobotnego

Wiele osób, które straciły stałe źródło zatrudnienia, może się zastanawiać, czy dopuszczalne jest „dorabianie” choćby niewielkich kwot na umowie o dzieło i jednoczesne korzystanie ze statusu bezrobotnego. Przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy są pod tym względem jednoznaczne: osoby zarejestrowane jako bezrobotni mają obowiązek poinformować urząd pracy o podjęciujakiejkolwiek czynności, z tytułu której uzyskuje się dochód – nawet jeżeli jest on nieregularny i dotyczy małych kwot. Niezgłoszenie faktu zawarcia umowy o dzieło doradcy w urzędzie pracy w ciągu 7 dni grozi karą grzywny.

Zawarcie umowy o dzieło skutkuje odebraniem statusu bezrobotnego.

Co powinna zawierać umowa o dzieło?

Umowa o dzieło powinna określać:

• miejsce i data zawarcia umowy o dzieło,
• dane stron umowy,
• przedmiot umowy- określone dzieło,
• czas trwania umowy lub adnotację, że ma ona charakter bezterminowy,
• kwota wynagrodzenia,
• podpisy stron.

Umowa o dzieło w Poznaniu – oferta Kancelarii

Kancelaria adwokacka Plewińscy w Poznaniu ma duże doświadczenie w zakresie sporządzania umów cywilnych. Podejmiemy się przygotowania umów o dzieło, umów zlecenia, umów o roboty budowlane i innych rodzajów kontraktów oraz zaopiniujemy projekty umów przedłożone przez drugą stronę. Reprezentujemy również Klientów w sporach sądowych dotyczących nieprawidłowego wykonania umów.